Urodził się 28 lipca 1964 r. w Kielcach.
W 1988 r. ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. W 2004 r. uzyskał tytuł doktora nauk prawnych, a w 2013 r. – doktora habilitowanego z zakresu doktryn polityczno-prawnych.
W czasie studiów działał w Ruchu Młodej Polski. Redagował ukazujące się w drugim obiegu pismo „Prześwit”.
Jest nauczycielem akademickim Uniwersytetu Łódzkiego w Katedrze Doktryn Polityczno-Prawnych, profesorem nadzwyczajnym tej uczelni, założycielem i dyrektorem Europejskiego Centrum Badań Ustrojowych.
W latach 2000–2001, 2005–2006 i 2006–2007 sprawował urząd ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Był pomysłodawcą Muzeum Historii Polski w Warszawie, utworzył Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu.
Był posłem na Sejm (1991–1993, 1997–2014). Od 2004 do 2005 r. pełnił funkcję wicemarszałka Sejmu IV kadencji. W III kadencji był przewodniczącym Komisji ds. Kontroli Państwowej i zastępcą przewodniczącego Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. W IV kadencji pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Łączności z Polakami za Granicą (2001–2004).
W Senacie X kadencji był przewodniczącym Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.
Jest publicystą, autorem, współautorem i redaktorem książek, poświęconych polityce kulturalnej i historycznej, zagadnieniom ustrojowym i konstytucyjnym oraz historii polskiego konserwatyzmu i myśli konserwatywnej. Opracował zbiór przedwojennej publicystyki Stefana Kisielewskiego „Kisiel przedwojenny”. Był założycielem i redaktorem „Kwartalnika Konserwatywnego” (1996–2002).
Zasiadał w Komitecie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (2020–2023). Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego oraz Komitetu Doradczego Europejskiej Sieci „Pamięć i Solidarność”.
Bezpartyjny.
Biuro senatorskie
ul. Szewska 61/62 lok. U5
50-053 Wrocław
tel. 576 905 300
e-mail: biurokmu@gmail.com
czynne: poniedziałek-czwartek 9.30-15.00